پروردگار عالم جهنّم ندارد، بلکه اعمال آدمى جهنّم را مى ‏سازد؛ لذا وقتى جهنّمى ‏ها به جهنّم مى ‏روند، خداوند یا ملائکه به آنان می ‏گوی1

این [عقوبت‏] به خاطر کار و کردار پیشین شماست،

یعنى عذاب‏هایى نظیر گزندگى ‏مار، عقرب، غُل و زنجیرهاى آتشین که در جهنّم است، خود انسان تهیه کرده و از پیش فرستاده است؛ لذا گناه، حتّى اگر کوچک به نظر آید، از

این نظر که زندگى انسان را تباه و او را جهنّمى مى کند، خیلى بزرگ است و باید از آن اجتناب شود.

جهنّم، از الطاف خفیه خداوند متعال است و کدورت‏هاى وجود انسان را رفع مى ‏کند. یعنى در جهنّم هویّت حیوانى و شیطانى که آدمى در اثر اعمال خود پیدا کرده است، به

هویّت انسانى تبدیل مى‏شود. وقتى هویّت شیطانى رفع شد و فطرت انسانى هویدا گردید و بروز و ظهور پیدا کرد، خواه ناخواه آتش جهنّم پایان خواهد یافت؛ زیرا آتش

جهنّم و عذاب‏هاى گوناگون آن، نتیجه اعمال خود اهل جهنّم است.

منبع:مشق اخلاق /ج1
1 : آل عمران آیه182