توبه نصوح، چگونه توبه اي است؟


نصوح از ماده ” نصح ” است . نصح‏ يعني خيرخواهي خالصانه . ناصح را كه ناصح مي‏ گويند به اعتبار اين است كه‏ خيرخواه خالصانه و مخلصانه است . توبه نصوح يعني توبه خالصانه و مخلصانه‏ ، توبه ‏اي كه تا آن عمق روح انسان توبه كند . پيغمبر فرمود مقصود از توبه نصوح توبه غيرقابل بازگشت است ، توبه ‏اي كه‏ دوباره انسان را به گناه برنگرداند . تشبيه خوبي فرمود : توبه غيرقابل‏ بازگشت ، مثل شيري كه از بدن يك حيوان بيرون مي‏ آيد .آياشيري كه از بدن حيوان درآمد دوباره بازگشت به بدن مي ‏كند ؟ از گناه آنچنان بيرون‏ بياييد كه شير از بدن بيرون مي‏ آيد ، يعني ديگر قابل برگشتن نباشد . اين را مي‏ گويند توبه نصوح .

اميرالمومنين توبه نصوح را در نهج ‏البلاغه به اين صورت بيان بدنكرده ،فرموده است شش پايه دارد : پشيماني شديد از گذشته ، تصميم اكيد نسبت‏ به آينده ، حقوق خدا و حقوق مردم در گذشته را ادا كردن ، هر چه حقي از خدا فوت شده ، نمازي ، روزه‏اي ، حجي فوت شده است ، حقوق الهي را انجام‏ دادن ، حقوق مردم را ادا كردن ، اگر ديوني از مردم هست ، هر نوع ديني ، غيبتي از كسي كرده ‏اي ، اينها را به هر شكلي كه برايت ممكن است صاف‏ بكني ، ديني كه بايد بدهي بدهي ، اگر نمي‏تواني بدهي لااقل رضايت مردم را به دست بياوري ، غيبت اشخاص را كرده ‏اي ، رضايتشان را به دست بياوري ، اگر مرده و رفته‏ اند ، به جاي آن براي آنها طلب مغفرت كني.

منبع:

آشنايي با قرآن.شهيدمطهري.ج8،ص106و107

در مورد امام زمان(عج) با کودکان چگونه صحبت کنیم؟


یکی از مهمترین دغدغه‌های والدین، انتقال ارزش‌های پذیرفته شده خود به نسل‌های بعدی و ترویج اندیشه‌های درست و مثبت به کودکان است. استفاده از شیوه‌های آموزشی صحیح می‌تواند در عمق بخشیدن به باورها و ارزش‌ها در تفکر کودک تأثیر بسزایی داشته باشد.

 با توجه به اهمیت انتقال باورها و عقاید درست خصوصا در زمینه مهدویت به کودکان؛ به بررسی عواملی که به هرچه صحیح‌تر منتقل شدن این افکار کمک می‌کنند، می‌پردازیم.

برقراری ارتباط گفتاری موثر

سخن گفتن، یکی از مواهب بزرگ الهی است که به آدمی ارزانی شده است. آنچنان که در قرآن کریم می‌فرماید: «عَلَّمَهُ الْبَیانَ» (الرحمن/۴). خداوندسبحان نه تنها استعداد سخن گفتن را با گویش‌های متنوع، در نهاد بشر آفرید؛ بلکه چگونگی و آداب آن را هم چه با الهام فطری و هدایت درونی و چه از راه وحی و تشریع بیرونی به وی آموخت. بنابراین بسیار مهم است که انسان در سخن گفتن با کودکان و ایجاد یک مفهوم معنوی در آن‌ها با مهارت‌های آن آشنا باشد.

اگر به شیوه گفتاری در قرآن کریم توجه کنیم، بدست می‌آید که خداوند برای تبیین مسائل و گفتن سخنی که مایه رشد و صلاح باشد می‌فرماید: «وَقُولُواْ لَهُمْ قَوْلاً مَعْرُوفا» (نساء/۵). خداوند به ما می‌آموزد که تلاش انسان برای تبیین ارزش‌ها و باورهای اسلامی با استفاده از سخنانی باشد که باعث برقراری ارتباط گفتاری مؤثر می‌شود. اینگونه سخن گفتن می‌تواند باعث تعمیق بخشیدن در باورهای کودکان هم باشد. 

حفظ شأن امام (عجل الله تعالی فرجه الشریف) توسط پدر و مادر

اصولا یکی از راه‌های مؤثر در ایجاد ارتباط فرزندان با امام زمان (علیه السلام)، رعایت ادب و حفظ احترامی است که درهنگام نام بردن از امام زمان (عجل الله)، توسط والدین مراعات می‌شود و نشان دهنده جایگاه امام معصوم و غایب از نظر در بین خانواده‌ است. این مسئله باعث رعایت برقراری ارتباط مؤثر، مطلوب و با ثبات می‌شود. حرمت شکنی حتی در نام بردن از آن حضرت، حالتی روانی را در عمق تفکر کودکان به وجود می‌آورد و موجب شخصیت سازی در ذهن کودک نسبت به امام زمان (عجل الله) می‌شود.

مرحوم شیخ عباس قمی می‏نویسد: روایت شده که دعبل خزاعی وقتی که قصیده تائیّه خود را برای حضرت امام رضا(علیه السلام) سرود، چون به این شعر رسید: «خروج امام لا محاله خارج ، یقوم علی اسم اللَّه بالبرکات…»، امام رضا(علیه السلام) چون نام قائم را شنید، برخاست و سر خود را به سوی زمین خم کرد و پس از آن کف دست راست خود را بر سر گذاشت و فرمود: «اللهم عجل فرجه و مخرجه و انصرنا به نصراً عزیزاً». (منتهی الامال/ ج ۲/ ص ۴۸۸ – ۴۸۹).

مثبت نگری در برشمردن آثار قیام حضرت

یکی دیگر از راه‌های مؤثر در ایجاد ارتباط فرزندان با امام زمان (علیه السلام)، مثبت نگری در برشمردن آثار قیام امام زمان (عجل الله) است. در این صورت نشاط به کودکان منتقل می‌شود و مفهوم انتظار به جای ترس و دلهره، شوق و شور به دل کودک می‌آورد. چنانچه رسول اکرم (صلی الله علیه و اله) می‌فرمایند: «وقتی  قائم ما اهل بیت (علیه السلام) قیام کند، ساکنان آسمان، مردم زمین، پرندگان هوا، درندگان صحرا و ماهیان، همه و همه از او خشنود خواهند شد». (الحاوی للفتاوی/ ج ۲/ ص ۸۲).

ایجاد حس خوب اعتماد آفرینی

از عواملی که می‌تواند به برقراری ارتباط خوب و سازنده بین کودک و امام زمان (عجل الله) کمک کند، ایجاد حس اعتماد آفرینی  است. به عبارت دیگر می‌توان گفت ما وقتی با کسی هم‌صحبت خوبی خواهیم شد که نه تنها به او اعتماد کرده بلکه زمینه اعتماد وی را به خود ایجاد کرده باشیم. به عبارتی هنر اعتماد آفرینی متقابل را داشته باشیم.

در قرآن کریم آمده است: «فَلَمَّا رَأَی أَیْدِیَهُمْ لَا تَصِلُ إِلَیْهِ نَکِرَهُمْ وَأَوْجَسَ مِنْهُمْ خِیفَةً قَالُوا لَا تَخَفْ إِنَّا أُرْسِلْنَا إِلَی قَوْمِ لُوطٍ» (هود/۷۰). وقتی فرشتگانی به شکل ناشناس برای نابودی قوم لوط نزد ابراهیم (علیه السلام) آمدند و از خوردن غذا خودداری کردند، ابراهیم احساس بیگانگی و دلهره داشت و از گفتگوی با آن‌ها خودداری کرد. ولی پس از شناسایی و دریافت بشارت از آن‌ها باب گفتگو را با ایشان باز کرد. لذا والدین می‌توانند در آثار قیام امام زمان (عجل الله)، از روایاتی سخن به میان آورند که حس اعتماد آفرینی را نسبت به موعود آخرالزمان (عجل الله)، بیشتر نمایند.

 آنچنان که در روایات ما آمده: «وقتی قائم ما ظهور نماید؛ زمین چیزی از بذرهای خود را نگه نمی‌دارد جز اینکه آن را بیرون می‌فرستد و آسمان چیزی از باران رحمتش را نگه نمی‌دارد جز اینکه سیل آسا بر بندگان خود فرو می‌ریزد». (المستدرک ج ۴/ ص ۵۱۴)

از امام باقر(علیه السلام) نقل است که می‌فرمایند:«اذا قام القائم … و وسّع الطریق الاعظم و کسر کلّ جناح خارج فی الطّریق، و ابطل الکنف و المیازیبٍ الی الطّرقات، و لا یترک بدعةً الّا ازالها و لا سنّةً الّا اقامها…» (راه‌های اصلی را توسعه می‌دهد، بالکن‌هایی را که به داخل راه‌ها آمده از بین می‌برد، ناودان‌هایی را که به کوچه می‌ریزد برمی‌دارد…. و هیچ بدعتی نمی‌ماند مگر این‌که آن را از بین می‌برد و هیچ سنّت نیکی نمی‌ماند جز این‌که آن را برپا می‌دارد. (وسائل الشیعه/ ابواب احیاء الموات/ باب ۲۰/ حدیث ۱)

 

محبّت و دوست داری همسر با نماز شب

زنی به خدمت حضرت صادق علیه السلام آمد و عرض کرد: ای پسر پیغمبر! شوهرم مرا دوست نمی دارد. چه کنم؟

حضرت فرمود؛ «عَلَیک بصلوة اللّیل» بر تو باد نماز شب (یعنی برو نماز شب بخوان).

پس از چندی، زن به خدمت حضرت رسید و تشکر کرد و گفت: شوهرم از آن وقت هیچ کس را به اندازه من دوست نمی دارد.

پس آن حضرت فرمود: خدا رحمت کند زنی را که سحر برخیزد و شوهرش را بیدار کند. و همچنین مردی که برخیزد و زنش را بیدار کند و نماز شب بخوانند.

منبع:

قیامت و قرآن، ص 157.

میدانی آن عقرب چرا تو را نیش زد؟

روزی عقربی یکی از دوستان امیرالمومنین علیه السلام را نیش زد ، و سریعا نزد امیرالمومنین علیه السلام آمد…
حضرت به او فرمود: بر اثر این نیش نمی میری برو
او رفت و پس از مدتی آمد و عرض کرد : یاامیرالمومنین بر اثر آن نیش عقرب دوماه زجر کشیدم
حضرت به او فرمود:
میدانی آن عقرب چرا تو را نیش زد؟
عرض کرد خیر
حضرت فرمودند : چون یک بار در حضور تو سلمان را به خاطر دوستی ما مسخره کردند و تو هیچ نگفتی و از سلمان دفاع نکردی این نیش عقرب بخاطر آن است.
نیش و کنایه زدن به محبین و موالیان حضرات معصومین(علیه السلام) اینقدر مهم و حساس است.
دفاع نکردن از سلمان این عقوبت را داشت دفاع نکردن از امیرالمومنین (علیه السلام) چه عقوبتی برای ما در پی خواهدداشت؟!!!!!

مستدرک الوسایل جلد12صفحه 336..

آثار نماز شب در دنیا...


نماز شب که یکی از عبادات خالص اولیای خدا و از برنامه های سازنده اسلامی به شمار می رود انسان را به وادی معنویات نزدیکتر می کند. نماز شب درس خودسازی و خلوت کردن با خالق خود را که از نیازهای طبیعی انسان است به انسان می آموزد ،نماز شب تاثیر بسزایی در سه عالم دارد هم در دنیا و هم در برزخ و هم در قیامت.

 

تاثیر نماز شب در دنیا، ابعاد گسترده ای دارد هم تاثیر در زندگی شخصی و اجتماعی و سیاسی، و هم تاثیر در باطن و ظاهر انسان دارد.نماز شب رفع  مشکلات و گرفتاری و رفع بیماری های روحی و جسمی را نیز در برمی گیرد.

 

در اینجا چند نمونه از احادیثی که از معصومین علیهم السلام در مورد آثار نماز شب رسیده است را بیان می کنیم:

 

1- بازداشتن از گناه

یکی از آثار نماز شب بازداشتن انسان از گناه است.بهترین وسیله ای که مانع گناه انسان می شود و قرآن کریم و روایات ائمه معصومین علیهم السلام آن را امضا کرده است نماز است.

 

رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم فرمودند:  « فإنّ صلاة الیل مِنهاةٌ عنِ الاثم؛ نماز شب  انسان را از گناه باز می دارد.»

 

بعضی ها به نماز یومیه اکتفا می کنند و می گویند همین نماز ما را بیمه می کند لازم نیبست کمه نماز شب بخوانیم و یا اهمیت نمی دهند. می بینیم که اولیای خدا که پاک هستند  و گرفتار گناه نشدند به وسیله همین نماز یومیه  و نماز شب است. هر کدام از این ها خواص خود را دارد. بزرگان و مردان شب، انتظار شب را می کشند. اگر گناه و خطایی در طول روز انجام  دهند نماز شب آن را پاک می کند. مکمل نماز یویمیه ، نماز شب است.

منبع:فضایل وآثار نماز شب/ص56/ج3